Mycorrhiza van vliegenzwam en berk

Mycorrhiza van vliegenzwam en berk is een symbiose of samenleving van de schimmeldraden van de vliegenzwam met de wortels van de berk. Het Griekse woord mukès betekent 'schimmel' en rizha betekent 'wortel'.

Deze symbiose is mutualistisch: de samenleving is tot beider voordeel, de groeisystemen zijn met elkaar verweven en er is een positieve interactie tussen beide systemen. De draden van de schimmel omwikkelen het wortelsysteem van de berk en nemen de functie van de haarwortels over. Met hun dunste uitlopers, de hyphen, doordringen ze het hele wortelsysteem tot in de intercellulaire ruimte van de berk. Maar ze dringen ook tot diep in de grond door en halen mineralen naar boven op plaatsen waar de berk niet bij kan komen. Opgelost in water geeft het mycelium deze voedingsstoffen door.
In ruil krijgt de vliegenzwam de door de bladeren geproduceerde suikers, ongeveer 10 % van de productie wordt doorgegeven aan de vliegenzwam. De prachtige vruchten, de bij kinderen zo populaire rode paddenstoel met witte stippen, is het resultaat van deze vruchtbare samenwerking.

Groen Dichterbij Café

Op 24 oktober verzamelen we onder het prachtige tentdak in het natuurpark van Kolham. Het is een beetje fris dus de lekkere warme soep, koffie en broodjes doen ons goed.
Na de lunch maken we een wandeling door het 'Dorpsrandpark Zwaneveldsgat Kolham'. Twee gidsen leiden ons rond en geven informatie over hoe dit fantastische natuurpark tot stand is gekomen én zo succesvol blijft.
Na de wandeling komen we in het dorpshuis van Kolham bij elkaar waar om 13:30 het Groen Dichterbij Café officieel geopend wordt. Er zijn twee rondes: een 'Durf te vragen' sessie o.l.v. Marijne Prins en een sessie waarop verschillende experts 'Spreekuur' houden. De groep wordt in tweeën gedeeld.

Spreekuur van de experts
Ik schuif aan bij de tafel van de IVN experts: Hoe vind en bind ik (meer) vrijwilligers? Jolanda Boekhout en Kees Siderius leiden de discussie en verschillende opties passeren de revue:
Aansluiten bij persoonlijke interesses, afgebakende klussen, flexibele invulling (rekening houden met de beschikbare tijd), kwaliteitseisen, ruil: je houdt er sociale contacten en werkervaring aan over.
Via internet zullen wij een overzicht van het besprokene ontvangen.
Ik schuif aan bij een andere tafel en stel de volgende vraag: "Hoe maken we in Uithuizermeeden van de Wytsemakooi en de Rensumaborg een aaneensluitend natuurgebied? De experts:
Grond tussen borg en kooi vrijmaken via kavelruil. Vriendjes worden met de tussenliggende boeren. Alle mensen in de buurt benaderen, kan 'Wierde & Dijk' iets betekenen?
Een verhaal/boekje maken dat je aan kunt bieden. Leg contact met landschapsarchitect Marien Bügel (Oldenzijl). Die wil misschien helpen bij het expliciet maken van het verhaal over de kooi, de oude zichtlijnen, de route, de foto's.
Je kunt mevrouw Meyer (Rensuma Boon Stichting) vragen het verhaal van de borg te vertellen, dit heeft ze vaker gedaan.

Dan is het tijd van sessie te wisselen en we lopen naar het lokaal waar Marijne Prins haar workshop 'Durf te vragen' geeft, zie ook de website durftevragen.
IVN Noord-Groningen schrijft de volgende vraag op de flipover:

Hoe maken we De Bult (natuurgebied in Uithuizen) op een leuke manier schoon?

De volgende briefjes worden door de deelnemers op het papier geplakt:
- Verzamel het afval zoals blikjes, dozen e.d. en plant er iets in, maak daar "afvaltuintjes" van
- Maak een hergebruikwedstrijd van het afval
- Uitnodiging rondsturen voor een etentje: neem je laarzen en vuilniszak mee
- Neem contact op met NederlandSchoon.nl
- Zorg voor goed gereedschap, bijvoorbeeld grijpers en zakken
- Zoekactie: kleine cadeautjes voor kinderen zoals bij paaseieren
- Kijk eens op de site van samendrentheschoon.nl
- Geef info waar het schoon moet zijn, bijvoorbeeld middels info paneel
- Meer prullenbakken plaatsen
- Educatief project
- Iedere straat een deel van het gebied laten schoonmaken
- Betrek basisscho(o)l(en)
- In Nijmegen doen ze dit bij 't Waalstrandje
- Chocomelk + glühwein moment na afloop
- Maak duidelijk wat 'schoon' is (wat het doel is)
- Speurtocht organiseren
- Facebook pagina aanleggen over schoonmaakactie
- Speelelement voor de kinderen: hoe meer prullen, hoe meer punten

Na afloop van het educatief gedeelte is er gelegenheid voor een hapje/drankje en kletsen we nog na over deze supergezellige en leerzame dag van Groen Dichterbij. Dankjewel Monique Winters en andere mensen van de organisatie.

Speltbrood met sesamzaad

Hier enkele foto's van het goed uitziende, goed ruikende, niet te droge en smakelijke brood dat ik op wo 6 augustus gebakken heb. Alleen de structuur is wat compact. Te ruw met (hand)kneden geweest?
Er is 250 gr tarwebloem en 240 gr speltmeel gebruikt, het recept komt uit de keuken van Levine.

Onderhoud

Een overzicht in het midden van de tuin. Enig achterstallig onderhoud maar de temperaturen zijn te hoog om te werken.

Je kijkt eerst tegen een strook kruiden die verruigen op grond waar je 's winters niet kunt lopen vanwege de hoogte van het grondwater en die 's zomers langzaam uitdroogt door de combinatie hete zon en harde, mistral-achtige noord-westelijke winden. Als het regent wordt het binnen korte tijd nat door de snelle aanvoer van grondwater en de extra toevoer van water uit de dakgoten.
Rechts achteraan, tegen de achtergrond van de rietwal, staat een jonge berk en zie je links en rechts van die berk de witte weerschijn van Wilde peen.

Nog een doorkijk met links vooraan en in het midden exemplaren van de statige Hertshooifamilie. Merkwaardig mooie planten, alle soorten met knalgele bloemen en prachtige dikke bloedrode zaden. Hoe onthoud ik de naam hertshooi? Ik las ergens dat hertshooi een verbastering van "hard hooi" is, verharde stukjes in het zachte hooi, dat zouden de stengels van het Kantig of Gevlekt hertshooi veroorzaken, boeren hadden dat liever niet in hun hooiland vanwege schade aan de veestapel. Met welke (uitgebloeide) soort we op de foto te maken hebben weet ik niet: Kantig of Gevlekt hertshooi.
Ze zijn nu uitgebloeid, krijgen verdorde blaadjes langs een stevige stengel met bovenin de prachtige dikke bessen, eerst groen, dan rood en zwart voor het openspringen. Ze doen het goed op grond waar ze zich thuisvoelen, per soort ligt dat heel verschillend. De soort Mansbloed zou op deze plek niet groeien, die zoekt een kalkrijke omgeving.

In het midden wat meer naar achteren een overgebleven, uitgebloeide stengel van Valeriaan.
Rechts achter de korte stevige struik van de Rimpelroos. Komt uit de haven van Delfzijl, groeide in 't wild langs de dijken van de zeehaven. Speciaal naar huis gereden om gereedschap te halen en het plantje uit te graven. Veel van plaats gewisseld. Waar die nu staat is een kopie van zijn oorspronkelijke omgeving: op een dijk. De plek vul ik aan met grit en zand, veel schelpen materiaal. Hij groeit krachtig breed uit, moet soms ingetoomd worden. Van binnenuit moet je de oude takken die er tussen zitten, wegknippen. Hij vraagt onderhoud. Maar misschien breidt de struik zich kruipend over de grond breed uit tussen de kruiden die er allemaal al staan door. Knal roze-rode bloemen tussen al die paarse en gele kleuren door, zou dan het resultaat zijn. Zo'n plek is af.

Hier groeit het Mansbloed, een andere soort van de hertshooifamilie. Bij de keukenmuur, op/bij/tussen stenen aangevuld met tuingrond. Het metselwerk rond het huis is goede grond voor deze kalkminnende soort. Hij komt uit het dorp van twee jongens in een grote villa die veel struiken mansbloed tussen de kiezels naast hun toegangshek hebben staan. Goede informatie over Mansbloed op wildeplanten.nl.

Een doorkijkje naar de kruidentuin.

Onkruid dat weggehaald moet worden maar ook mooi bloeit: munt, heelblaadjes en kattenstaart. Rechts jonge berken in de rand van de moestuin die komende winter uitgeplant worden.

De plek met Oregano. In volle bloei, over het hoogtepunt heen, beetje uitgedroogd maar nog steeds zeer aromatisch. Staat hier kennelijk op een juiste plek met goede grondstructuur van klei en stenen en juiste hoeveelheid licht. Felle zon tussen 12 en 16 uur, dan afnemend en zeer beschut. De laatste pluk gedaan voor tomatensaus.

Kattenstaartenfeestje

Zondag 13 juli:

Tuinrondje zaterdag 28 juni 2014

Een stik in de morgen verdrijft kommer en zorgen.
Ik zie de kleuren bijzonder scherp maar dat zal zeker komen door het vele licht in combinatie met schaduw. Het zonlicht valt schuin van boven op een open plek die door hoge bomen en struiken omgeven is. De bloeiende Winterlinde die met zijn prachtige groen-geel-witte bloemtrosjes een opvallende schoonheid is.

Ben bezig met haagknippen, maar kan de rolstijger niet lager krijgen om hem dan langs de haag te zetten zodat ik hem op de juiste hoogte af kan zetten. Langs de stoep zie ik een nieuwe plant, wild aangewaaid, zal toch geen korenbloem zijn? Wel een sprookjesachtig mooi ding. Verder uit gaan zoeken.

Dan het doorkijkje naar de natuurtuin in het achterland, althans daar beweegt de ontwikkeling zich naar toe. Dit jaar is een echt Kattenstaarten jaar dus alles is heel paars. Samen met de felle gele kleuren, de blauwe en witte kleuren, een prachtige voorgrond tegen de bloeiende/uitgebloeide achtergrond van grassen in de verte.

Bloeiende haver en terug bij de linde.

Bijzondere planten in de wildernis

Na intens genieten van de nieuwe lente met het fluitenkruid en de combinatie met de akeleivelden in allerlei kleuren met de tuinwerkzaamheden begonnen. Allereerst de Spaanse ruiter. Hoe ik er aan kom, geen idee maar hij groeit langs het moeras naast het Kantig of Gevlekt hertshooi overwoekerd door Moerasklaver. Een bevrijdingsactie is gewenst. Dat moet langs die hele moeraskant gebeuren: wieden van de kruipende paardebloem, moerasrolklaver en zuring. De spaanse ruiter wordt heel druk bezocht door hommels, ik denk akkerhommels. Tijdens de fotosessie sloop Nalia, mijn nieuwe kat, langs om ook dit deel van de tuin te ontdekken.

En dan de kaardebolfamilie. Die bestaat kennelijk niet meer en is onder de kamperfoeliefamilie geplaatst. Een mij onbekende plant lijkt duidelijk een kaardebolachtige. Duifkruid, maar dat is het niet. Zou het een knautia arvensis zijn? Hij is zo groot, langer dan een meter. En de bladeren lijken niet erg op de afbeeldingen in wildeplanten.nl. Bovendien is de maximale lengte van Knautia 70 cm. Toch moet het deze wel zijn, Knautia arvensis. Uit wildeplanten.nl: Knautia is genoemd naar Christian Knaut, een Duitse plantkundige, die leefde van 1656 tot 1716. Arvensis betekent "op akkers groeiend".