Klaar met ontwerpen

Zo langzamerhand moet mijn verzamelwoede van inheemse wilde planten, al of niet goedgekeurd door wilde-planten.nl, stoppen. Ik denk dat ik voldoende wilde planten in mijn tuin heb. En voldoende verschillende biotopen aangelegd door maaibeleid, het maken van hoogteverschillen, het tegengaan van verdichting door spitten en mengen. Het insectenbezoek is overweldigend, de laatste twee jaar. Planten die ik zelf niet aangeplant heb, zoals Smeerwortel, groeien spontaan. Hetzelfde geld voor Pastinaak en zelfs de Teunisbloem is aan komen waaien. Op verschillende plekken probeert Zilverschoon een plaatsje te veroveren. De Gewone berenklauw groeit op de voor hem bestemde plek: de bosrand.

De eerste planten in het nieuwe moeras zijn ingeplant, een Els en wat Kattestaarten, om vast het goede gevoel te krijgen. Het moet nog verder uitgediept worden, op verschillende dieptes, tuingrond gestort en zaden voor natte en (relatief) vruchtbare gronden, ingezaaid. Een begin is gemaakt:

De moestuin gaat verdwijnen. Daarvoor in de plaats een kweekplek van interessante wilde planten en (vrucht)bomen. Misschien nog wel met een veldje voor aardbeien en uiteraard de tuinkruiden. De Agastache die ik vorig najaar in de moestuin geplant heb om te beschermen tegen de kou van de open vlakte, is een enorme struik geworden en een paradijs voor insecten:



Een mooi resultaat.

Over rietbootjes en grassoorten

IVN Noord-Groningen gaat in de maanden juli en augustus met zomerreces. Woensdag 3 juli hadden wij onze laatste bestuursvergadering. Hoe heerlijk zou het zijn een keer bij elkaar te komen, zomaar, zonder bestuurlijke discussies, ja die zelfs verboden zijn, en genieten van elkaars aanwezigheid al of niet met partner. En dat doen we, in de tuin aan de Zeerijperweg, bij Regien dus! We spreken af voor woensdag 24 juli, koffie klaar vanaf 19:30.

Het is tropisch warm die dag met kans op regen en onweer, maar rond 8 uur zitten we met 7 personen gezellig rond de oude waterput en smullen van citroentaart die speciaal voor de gelegenheid gekocht is. Heerlijk smaakt die taart!
Bennie heeft zijn paard meegenomen om ons zijn kunsten als paardenfluisteraar te tonen en Martie haar heerlijke zelfgemaakte wijnen (Wien van Wibbens oet Oethoez'n) met een tas vol lekkere hapjes. We hebben veel plezier met elkaar en vragen ons af of de buurt geen last van ons heeft.

Na de koffie, het gebak en de nodige (luidruchtige) discussies begint het een beetje schemerig te worden, tijd om de tuin in te gaan voor de grote rondleiding. We beginnen bij het moeras en alle bijzondere planten worden bewonderd: Kattenstaart, Brunel, (Knikkend) Nagelkruid, Moerasspirea (Queen of the meadow, Reine des prés), Moerasrolklaver, Rimpelroos, Poelruit, Heelblaadjes, Kale jonker, Wilde bertram, Vogelwikke en nog veel meer.

Dan het weiland over naar achteren, er vallen wat lauwe druppels. We komen bij de bosrand en het Koninginnebos. We begroeten de Ram die de wacht houdt bij de Antonheuvel. Het nieuwe project, een afgraving, zien we al niet zo goed meer want het wordt steeds donkerder. Het begint ook zachtjes te regenen maar Johanna, Arie en ik zijn plotseling bezeten van enkele grasjes die er heel mooi uit zien en ik moet de Wilde peen nog laten zien. De anderen lopen terug langs het smalle pad door het weiland. Het begint harder te regenen maar het voelt lekker aan met al die hitte. En we zijn nog steeds niet uitgepraat over de mooie grasjes! Johanna plukt stiekem iets bij de grote rietkraag.
Dan begint het te gieten en we lopen met onze grasjes snel naar huis.

Daar aangekomen hebben de schatjes alle spullen in de keuken gebracht en de tafel met stoelen onder het afdakje gezet. We passen er met z'n allen precies onder, lekker knus, dicht tegen elkaar aan, droog en toch buiten. Bennie moet nog wat aanschuiven maar dan kan het feest echt beginnen: Martie's Rooie Wien komt op tafel, de kurketrekker wordt gehaald, Bennie laat zijn spierkracht zien en Martie maakt de tas met lekkere hapjes open.
Johanna verleidt ons voor een Groen Moment, bij de rietkraag heeft ze bladeren van rietstengels geplukt waarmee je een bootje kan vouwen. Moeilijk maar bijzonder interessant en erg leuk:

We hebben dolle pret en we hopen maar dat de buurt niet te veel last van ons heeft. Bennie doet zijn act als paardenfluisteraar en we denken dat hij met zijn Houten Klaas een geweldige variété act in handen heeft: applaus!!
Rond middernacht neemt iedereen afscheid van elkaar, een prima afsluiting van een jaar besturen.

Beheer 2012 en nieuwe projecten in 2013

Na een moeizame start ivm de aanhoudende (extreem) slechte weersomstandigheden zijn we begonnen met het beheer van de in 2012 aangemaakte projecten en de aanmaak van nieuwe voor dit jaar. Dat betekent achter in de tuin planten beschermen tegen oprukkend onkruid, onderzoek of er nieuwe biotoopjes ontstaan die bescherming verdienen en de aanplant in 2012 stimuleren. vele uren Akkerdistel trekken, bosranden verbeteren, opschot van de Sleedoorn verwijderen, dat soort dingen. We planten een veldje Luzula Nivea, Sneeuwwitte veldbies, langs het pad naast de Treurwilg, bij het oude moeras laat ik een bruggetje bouwen:

En het grootste -nieuwe- project is een tweede (moeras)plek afgraven achter in de tuin. Op een plek waar in de winter en het voorjaar veel water staat en dat door deze accentuering natter moet worden terwijl de omliggende grond sneller af kan wateren zodat dit (relatief) droger wordt. Met de vrijkomende aarde leggen we een verhoogde weg aan die in de winter niet meer onder water zal staan, een soort 'dijkpad'. Dat moet in de toekomst genoeg verandering in plantengroei met nieuwe biotopen opleveren. Helaas heb ik in mijn ijver om vast een beginaanplant te maken in de nieuwe afgraving met een Els en wat Kattestaarten iets bijzonders vertrapt: op die plek groeide een Breedbladorchis!

Tja, die biotoop heb ik waarschijnlijk vernietigd. Ondertussen levert de tuin mooie beelden op van wat in 3 jaar tijd tot stand is gebracht door zaaien en nieuwe aanplant, door uitzaaiingen en groepsvorming.

Wat betreft die uitzaaiingen en groepsvorming ontstaan dit jaar voor het eerst grote groepen met Echte koekoeksbloem, Kleine ratelaar, Vogelwikke, Judaspenning en op bescheiden schaal groepen met Kantig hertshooi, Wilde bertram, Moerasspirea. Achter in de tuin heeft (nog heel bescheiden) Wilde peen zichzelf uitgezaaid.
Maria komt op bezoek 26/27 juli en maakt zaterdagmorgen een ommetje door de tuin met haar fototoestel. Vraag van mij: wil je vooral links achter in de tuin de Wilde peen fotograferen, daar heb ik nog geen goede opnames van. Hieronder het resultaat van haar fotoreportage.

Woensdag 5 februari: Steenfabriek Ceres

Vandaag krijg ik een beloning. Ik ga op zoek naar die heemtuin bij de steenfabriek Ceres. Die steenfabriek schijnt een culturele plek te zijn, gezien mijn speurwerk op internet. En dan dat verhaal over die IVN-fietstocht zo'n 1,5 jaar geleden, een bermfietstocht vanuit Uithuizen over de Trekweg langs het Boterdiep tot aan de oude steenfabriek Ceres. Ze kwamen bij een prachtige heemtuin terecht! Daar ga ik naar op zoek!

Auto ophalen en naar Middelstum, langs het Boterdiep naar Kantens. Een feestelijke route. Vlak boven Kantens, bij Eelswert, zie ik rechts twee lange vervallen schoorstenen.

Op internet waren de schoorstenen korter, dit kan het dus niet zijn. Ik rij verder en sla bij Rottum de Doodstilsterweg in. Prachtig, prachtig, maar geen oude steenfabriek te bespeuren. In Doodstil keer ik om en ga terug naar de schoorstenen vlak boven Kantens. Kom op de Trekweg langs het Boterdiep terecht. Het begin is voor auto's begaanbaar. Eerst een hoekhuis, dan de steenfabriek en dan nog een tweede huis, daarna is de Trekweg een fietspad.
Ik rij tot vlak bij de ruïne. Stap uit en maak vanaf de Trekweg foto's van het prachtige fabrieksterrein. Op het terrein mag je kennelijk niet komen want overal staan blauwe bordjes met 'GEEN TOEGANG, privé terrein'.

Ik ontmoet de eigenaar en we hebben een lang gesprek over van alles en nog wat: tuinbezoek, moet je dat fabrieksterrein een tuin noemen, acties tegen het kappen van bomen en vooral over het beheer van dit soort stukken grond. Hij kan zich de IVN groep Noord-Groningen nog wel herinneren. Hij trekt zijn laarzen aan en we gaan het fabrieksterrein op. Hij wijst op molshopen vol stenen scherven. In de hele grond zit een dikke laag puin, van de fabriek. Hij laat de poel zien die door Landschapsbeheer is aangelegd. Daar zit subsidie op en is daardoor (relatief) goedkoop. Bij mij hebben ze jaren geleden proeven genomen maar op de goede plek lag het grondwater te diep.
Het is een prachtige poel, met veel kikkers volgens de eigenaar, het hele terrein belooft iets prachtigs te worden. Dat is het nu al.
Ik mag terugkomen (wel eerst melden!) en ook met een groep enthousiaste IVN-leden. We kunnen kiezen tussen een rondleiding over het terrein of in de steenfabriek. Ik wil allebij wel.

Vrijdag 25-01-2012: Sneeuw!

Het is echt winter geworden met vette kou en veel sneeuw. Voordat het voorbij is, morgen en vooral overmorgen komt de grote dooiaanval, een paar plaatjes schieten van het verstilde landschap. Baggerend door de sneeuw eerst langs het Koninginnenbos, achter langs het wilde stuk, terug langs de Lange rietlaan.

Vrijdag 11-01-13: Rondje waterweiland

Het riet in de 140 meter lange slootkant tussen de boer en mij is weggehaald. Het uitzicht is weer 6 km ver met een blikveld van zuidwest naar noordoost over kaal land waar de ruigste winden en stormen aan komen rollen. Want daar komt de wind altijd vandaan.
Het heeft al weken geregend, het water is boven het maaiveld gestegen, zoals gewoonlijk tijdens de wintertijd. Ik kan weinig doen, kappen, snoeien, opruimen en plannen maken. Vandaag gaat Naiem 2 wilgen knotten, ik ga eerst het natte weiland fotograferen.

Het water in het moeras staat hoog, de houten pallet die als brug dient moet vervangen worden door iets professionelers.

Het ingezaaide moeras loopt over in nat weiland waar enkele jaren later gezaaid is met vorig jaar de eerste bloei waarbij Kleine ratelaar flink vertegenwoordigd was. Toch overheerst daar het gras. Nu, in het tweede bloeijaar en na de eerste natte winter, hoop ik dat het gezaaide bloemenmengsel van de Cruydthoeck (natte tot vochtige, min of meer voedselrijke gronden) meer succes heeft in de strijd tegen het gras. Zo te zien is er al veel in aantocht, distels, waarschijnlijk de Kale jonker, zijn duidelijk herkenbaar. Dit geeft hoop.

Ik loop in de lengte van het weiland naar achteren, richting Antonheuvel. Ongeveer in het midden waar de bodem lager is, langs een soort natuurlijke geul. Het gras ligt hier onder het wateroppervlak. Dit bodemverschil ga ik gebruiken/accenturen, hier en daar dieper uitgraven, omspitten met tuinaarde, inzaaien. Stukje voor stukje. Als zaadmengsel kies ik nog 1 keer hetzelfde bloemenmengsel van de Cryudthoeck, dan met zaad uit eigen tuin en verplanten want het moeras waar ik mee begonnen ben is veel te vol en geeft zaad in overvloed.
Het verschil tussen deze "natte geul" en de "moerasplek" is dat er geen extra watertoevoer in de zomer is (er loopt water uit de dakgoot via buizen naar de moerasplek) en de natte geul ligt open en bloot in zon en wind: snelle uitdroging. Maar als ik in september/oktober na lange droogte met de bosmaaier ga maaien blijken veel plekken op dit stuk met hoogteverschillen en gemengde grassoorten, nog behoorlijk vochtig. Het proberen waard.

Van Teetje een rode vlier gekregen, een week geleden gebracht. Tegen de Antonheuvel aangeplant. Waarschijnlijk is het de Sambucus nigra thundercloud.

Als we na het planten door de tuin lopen (soppen) wijst Theo mij op een boompje dat op een heuvel is gaan groeien, nog heel klein en met een merkwaardig kurkachtige structuur op het stammetje. Theo denkt dat het de Kardinaalsmuts is. In de gaten houden en vergelijken met de informatie op Wilde planten.

En dan valt me de mooie rode kleur op van de Kornoelje tussen het riet. Dat riet had ik al lang weg moeten halen maar ik moet zeggen, zonder dat riet is het plaatje minder mooi. Meer Kornoelje dus op die plek, in verschillende kleuren, en het riet 's winters laten staan, althans op deze plek.

Terug bij Naiem. Er is weer veel gebeurd. De kleine wilg is helemaal geknot.

Naiem heeft alle takken van de wilgen op de dam tussen het bouwland van de boer en mijn land gelegd. Tegen de overlast van herten en ander ongedierte die voorgaande winters enorme schade veroorzaakten aan (fruit)bomen en (bessen)struiken. Dit jaar nog niet, omdat het niet lang genoeg koud is geweest? In ieder geval een goede barrière voor de rest van de winter.